MASKE U ZATVORENOM, POLICIJSKI ČAS: Svi porazi Republičkog štaba za vanredne situacije pred ustavnim sudovima u BiH

Ustavni sud BiH djelimično je usvojio apelaciju Mire Ćajić sa Sokoca. Prema ovoj apelaciji odluka Republičkog štaba za vanredne situacije RS o obaveznom nošenju zaštitne maske u zatvorenom prostoru predstavlja kršenje prava na „privatni život“.

A kao neosnovana odbija se apelacija u dijelu zahtjeva da se ukine Zaključak o sprovođenju mjera za reagovanje na pojavu bolesti izazvane novim virusom korona (COVID-19) u Republici Srpskoj od 9. aprila 2021. godine.

"Ustavni sud je zaključio da miješanje u osnovna ljudska prava i slobode garantovane Ustavom Bosne i Hercegovine i Evropskom konvencijom, u konkretnom slučaju prava na „privatni život“ iz člana II/3.f) Ustava Bosne i Hercegovine i člana 8. Evropske konvencije, koje je izvršeno osporenim Zaključkom Republičkog štaba za vanredne situacije, kao uskog segmenta izvršne vlasti, o obaveznom nošenju zaštitne maske u zatvorenom prostoru, predstavlja kršenje prava na „privatni život“ kada je u slučaju donošenja i preispitivanja naređene mjere izostalo aktivno učešće najviših organa zakonodavne i izvršne vlasti Republike Srpske. navodi se u Odluci ustavnog suda BiH.

"Nalaže se Narodnoj skupštini Republike Srpske i Vladi Republike Srpske da odmah, a najkasnije u roku od 30 dana od dana prijema ove Odluke, preduzmu aktivnosti i usklade svoje djelovanje sa standardima Ustava Bosne i Hercegovine i člana 8. Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, kako su navedeni u ovoj Odluci", stoji u odluci Suda BiH.

S druge strane, Ustavni sud BiH je zaključio da je neosnovan dio apelacije u kojem se zahtijeva ukidanje osporenog zaključka zbog postojanja nesumnjivog javnog interesa za uvođenje neophodnih mjera zaštite stanovništva od pandemije i nastupanja negativnih posljedica.

Ovo je još jedna u nizu Odluka ustavnih sudova kojom se osporavaju Zaključci Republičkog štaba za vanredne situacije.

Portal BUKA i ranije je pisao o odlukama osnovnih sudova iz Prijedora i Banjaluke u vezi sa kažnjavanjem građana tokom vanrednog stanja, a tokom 2020. godine smo čak i pozivali Ustavni sud RS da se očituje o pojedinim zaključcima Republičkog štaba.

Presudom Osnovnog suda u Banjaluci iz 8.6.2021. godine oslobođen je odgovornosti Edin Puškara iz Banjaluke, inače člana neformalne grupe "Pravda za Davida".

Njega je banjalučka policija teretila da je počinio prekršaj na način da nije postupio po Zaključku Republičkog štaba za vanredne situacije iz 10.4.2020. godine, kojim se zabranjuje svim građanima okupljanje u grupama većim od tri osobe gdje se tom prilikom nalazio u grupi od oko desetak osoba, čime je prekršen Zakon o javnom redu i miru.

Policija je tvrdila da je članom 22. Zakon o javnom redu i miru propisano da onaj ko ne postupi po naredbi ili rješenju državnog organa u vezi s aograničenjem ili zabranom kretanja ili zadržavanja lic ana određenim javnim mejstima ili područjima, ili ko se ne udalji iz grupe koju je ovlašćeni policijski službenik upozorio da se raziđe, čini prekršaj.

I sad ponovo sud odlučio suprotno Zaključku Republičkog štaba.

Sud navodi da "radnja okrivljenog...ne predstavlja prekšraj, jer nisu sadržava sva obilježja prekršaja " ograničenja kretanja po naredbi državnog organa kojim je gore navedenim članom regulisano da prekršaj čini onaj " ko ne postupi po naredbi državnog organa u vezi sa ograničenjem ili zabranom kretanja ili zadržavanja lica na određenim javnim mjestima ili područjima" iz razloga što Republički štab za vanredne situacije, koji je donio zaključak nije državni organ, već operatino-stručno tijelo Vlade Republike Srpske, a niti je navedeno d aje bilo upozorenja ovlaštenog policijskog službenika okrivljenom da se raziđe iz grupe, i da li je isti postupio, ili ne po upozorenju" navodi se u obrazloženju presude.

Podsjetimo, Ustavni sud Republike Srpske utvrdio je da zaključci Republičkog štaba za vanredne situacije o ograničenju i zabrani kretanja na teritoriji RS-a od 31. marta, 6. aprila, 27. aprila i 5. maja 2020. godine, u vrijeme važenja, nisu bili u saglasnosti sa Ustavom, Zakonom o zaštiti i spasavanju u vanrednim situacijama i Zakonom o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti

Ustavni sud je utvrdio da je Republički štab za vanredne situacije, donoseći osporene zaključke, prekoračio svoja ovlašćenja operativno-stručnog tijela formiranog za koordinaciju i rukovođenje prilikom zaštite i spasavanja na teritoriji RS-a, shodno relevantnim odredbama Zakona o zaštiti i spasavanju u vanrednim situacijama"

Ustavni sud je utvrdio da navedeni štab nije bio ovlašćen ni da, u smislu odgovarajućih odredaba Zakona o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti, ograniči kretanje u zaraženom i ugroženom području, a imajući u vidu nadležnosti ministra zdravlja i socijalne zaštite u ovom kontekstu.

Ustavni sud je konstatovao da se samo zakonom mogu uvesti ograničenja kretanja ukoliko je to neophodno radi zaštite bezbjednosti i zdravlja ljudi, te da Republički štab za vanredne situacije nije bio ovlašćen da osporenim aktima ograniči i zabrani kretanje na teritoriji Republike Srpske. Postupajući na ovakav način, ocijenio je Ustavni sud, ovo tijelo je, suprotno Ustavu, na sebe preuzelo zakonodavna ovlašćenja Narodne skupštine RS, čime je postupilo suprotno garantovanim načelima vladavine prava i podjele vlasti"

Narodna skupština Republike Srpske ukinula je 21.maja vanredno stanje koje je u tom entitetu uvedeno skoro dva mjeseca ranije s obrazloženjem kako će to pomoći sprječavanju širenja epidemije prouzročene koronavirusom.

Odluka o ukidanju vannrednog stanja u Republici Srpskoj značila je i ukidanje policijskog časa koji je od 28.marta neprestano bio na snazi svake noći, a povremeno je produžavan i na dane vikenda kako bi se na minimum smanjilo kretanje ljudi.

Dan kasnije, na sjednici održanoj 22. maja, Republički štab za vanredne situacije donio je odluku da se od te večeri ukida policijski čas na teritoriji Republike Srpske.

Republika Srpska tokom ta dva mjeseca imala je najrestriktivnije mjere a tokom zabrane kretanja pripadnici policije patrolirali su ulicama Republike Srpske, marljivo se boreći protiv korona virusa. Mnogi građani bili su ogorčeni ovakvim mjerama, pa je u jednom momentu bilo upitno i da li se smije izlaziti iz kuća i baciti smeće u kontejner.

Tokom vanrednog stanja sva vlast bila je u rukama predsjednice RS Željke Cvijanović, koja je mogla donositi uredbe sa zakonskom snagom dok je parlament bio suspendovan.

Sve Uredbe je naknadno potvrdila Narodna skupština Republike Srpske.

Trenutno stanje na graničnim prelazima donosi Auto-moto savez Republike Srpske

Stanje na graničnim prelazima možete pratiti UŽIVO i putem aplikacije za Android Auto-moto saveza Republike Srpske!