POJAŠNJENJE: Moratorijum i ako su klijentu smanjeni prihodi domaćinstva

Agencija je, uzimajući u obzir trenutnu vanrednu situaciju u RS usvojila odluke privremenim mjerama banaka i MKO za ublažavanje negativnih ekonomskih posljedica uzrokovanih virusnim oboljenjem COVID-19. O mjerama banaka CAPITAL je pisao u tekstu „Agencija dala na volju bankama kome će stopirati otplatu kredita“. U međuvremenu je Agencija, u petak, donijela odluku o mjerama MKO.

„Navedenim propisima je definisano da za vrijeme trajanja stanja vanredne situacije/vanrednog stanja, banke i MKO mogu klijentima odobriti privremeni moratorijum najduže do prestanka navedenog stanja“, naglasili su u Agenciji.

Dodali su da se taj privremeni moratorijum odobrava kako bi banke i MKO, u međuvremenu, dogovorile sa klijentima najadekvatnije posebne mjere koje im mogu odobriti.

„Tokom navedenog moratorijuma klijenti neće plaćati obaveze po osnovu glavnice i kamate koja se obračunava tokom tog perioda, te će banke i MKO dogovoriti sa klijentima način izmirenja tih obaveza u narednom periodu u zavisnosti od mogućnosti klijenta za njihovu otplatu“, navode iz Agencije.

Zahtjev za privremeni moratorijum se, usljed stanja vanredne situacije, ne mora podnositi u pisanom obliku već se može podnijeti elektronskom poštom, putem internet stranice, SMS porukom…, a banka i MKO može odobriti isti i samoinicijativno ako ocijeni da klijenti nisu bili u mogućnosti da podnesu zahtjev.

„Napominjemo da samo u slučaju privremenog moratorijuma, usljed stanja vanredne situacije, nije potrebno formalno potpisivanje aneksa ugovora o kreditu“, ističu u Agenciji.

Tokom trajanja privremenog moratorijuma, banke i MKO će dogovoriti sa klijentima koje od posebnih mjera mogu da odobre klijentima.

Posebne mjere ili kombinacije posebnih mjera su:

• moratorijum, odnosno odgoda u otplati obaveza klijenta u maksimalnom trajanju od 6 mjeseci,
• grejs period za otplatu glavnice kredita u slučaju kredita koji se otplaćuju anuitetno na period od najduže 6 mjeseci (tokom grejs perioda klijent plaća obračunatu kamatu, ali ne i glavnicu),
• produženje krajnjeg roka za otplatu kredita koji se otplaćuju anuitetno,
• produženje roka dospijeća kredita sa jednokratnim dospijećem, uključujući i revolving kredite, prekoračenja po transakcionim računima, kreditne kartice i slično na period od najduže 6 mjeseci, pri čemu bi klijenti tokom tog perioda mogli koristiti i dio izloženosti koji je bio neiskorišćen na dan modifikacije,
• odobravanje dodatnog iznosa izloženosti za potrebe prevazilaženja njegovih trenutnih poteškoća sa likvidnošću,
• druge mjere sa ciljem olakšavanja izmirivanja kreditnih obaveza klijenta i održavanja poslovanja klijenta.

Klijenti će za potrebe odobrenja prethodno navedenih posebnih mjera biti u obavezi da potpišu aneks ugovora o kreditu, te je stoga neophodna i prethodna saglasnost žiranata, jemaca ili sudužnika.

„Posebno ističemo da pravo na odobrenje posebnih mjera koje banka i MKO odobrava imaju samo klijenti čija je kreditna sposobnost pogoršana, odnosno čiji su izvori za otplatu smanjeni i time im je onemogućeno ili će biti onemogućeno izmirivanje obaveza prema banci, a zbog negativnog uticaja izazvanog pandemijom korona virusa“, naglasili su u Agenciji.

Dakle, pravo na posebne mjere mogu ostvariti samo klijenti koji su direktno ili indirektno pogođeni negativnim ekonomskim posljedicama uzrokovanim pojavom korona virusa.

„Na primjer u slučaju fizičkih lica, posmatraju se ukupni prihodi domaćinstva, odnosno ukoliko klijentu banke, odnosno mikrokreditne organizacije nisu smanjeni prihodi, ali ukupni prihodi domaćinstva su značajno smanjeni i to utiče na mogućnost izmirivanja obaveza prema banci, odnosno mikrokreditnoj organizaciji smatra se da su ispunjeni uslovi da se klijentu odobre posebne mjere“, naveli su u Agenciji za bankarstvo.

Banke i MKO dužne su da donesu Program posebnih mjera koje će odobravati klijentima i da ih objave na svojoj zvaničnoj internet.

Trenutno stanje na graničnim prelazima donosi Auto-moto savez Republike Srpske

Stanje na graničnim prelazima možete pratiti UŽIVO i putem aplikacije za Android Auto-moto saveza Republike Srpske!